Như chúng ta cũng đã biết rotor là một bộ phận quan trọng của các loại động cơ điện. Nhưng nhiều người vẫn chưa hiễu rõ nó là gì? Vậy hôm nay chúng ta cũng sẽ tìm hiểu về bộ phận này nhé!
Contents
1. Rotor là gì?
“Rotor” có nghĩa là quay. Đây là bộ phận chuyển động của các dòng máy như máy phát điện hay động cơ điện. Như đã đề cập ở bài viết trước rotor stato là 2 bộ phận trái ngược nhau. Vòng quay của nó là do sự tương tác giữa các cuộn dây và từ trường tạo ra một moment xoắn quanh trục. Có 2 loại chính:
- Rotor motor điện 3 pha
- Rotor motor điện 1 pha: gồm rotor lồng sóc và rotor dây cuốn
Tham khảo thêm bài viết: Stato là gì? cách cuốn một số loại Stato
2. Một số loại rotor hiện nay
* Rotor cực ẩn
Loại này có dạng hình trụ có các khe song song trên đó để đặt cuộn dây. Nó được tạo thành từ thép rắn. Nó hoạt động ở tốc độ từ 1500-3000 vòng/phút, có độ bền cơ học mạnh mẽ. Khoảng cách không khí là thống nhất. Đường kính của nó nhỏ và có chiều dài trục lớn và đòi hỏi moment xoắn cao hơn rotor cực lồi.
Được sử dụng trong các nhà máy điện hạt nhân, khí đốt và nhiệt điện.
* Rotor cực lồi
Các máy công suất nhỏ và trung bình, rotor có kích thước không lớn nên lõi thép được chế tạo bằng thép đúc, gia công thành khối hình trụ hoặc lăng trụ trên mặt là các cực từ.
Các máy công suất lớn, lõi thép làm từ các tấm thép dày 1-6mm, dập hoặc đúc định hình sẵn để ghép thành các khối lăng trụ. Cực từ được ghép từ lá thép dày 1-1,5mm, ghép cố định với lõi nhờ bulong xuyên qua mặt cực hoặc đuôi hình chữ T.
Dây quấn kích từ bằng dây đồng, quấn xung quanh cực từ, các vòng dây được quấn cách điện với nhau. Hai đầu nối với vành trượt ở một đầu trục, thông qua chổi than nối với nguồn điện một chiều.
Loại này hoạt động ở tốc độ dưới 1500 vòng/phút (vòng quay mỗi phút) và 40% moment xoắn định mức của nó mà không bị kích thích. Nó có đường kính lớn và chiều dài trục ngắn. Khe hở không đồng đều. Loại này có độ bền cơ học thấp.
* Rotor của motor điện 3 pha
Lõi sắt gồm các lá thép kỹ thuật điện, giữa các lá thép này không có cách điện giống như của Stator. Các lá thép này được ép trực tiếp lên trục máy hoặc lên một giá rotor của máy. Mặt ngoài của lõi thép được dập rãnh để hấp thụ từ, ở giữa có dập lỗ để lắp trục.
* Rotor lòng sóc
Có cấu tạo gồm lõi thép được ghép bởi các lá ghép kỹ thuật điện. Thanh dẫn được làm bằng đồng hoặc nhôm. Vòng đoản mạch gồm có 2 vòng ở hai đầu.
Loại này quay với tốc độ nhỏ hơn từ trường quay của stator hoặc tốc độ đồng bộ. Cung cấp cảm ứng cần thiết của dòng rotor cho moment xoắn động cơ, tỷ lệ với độ trượt. Khi tốc độ cánh quạt tăng, độ trượt giảm.
Việc tăng độ trượt làm tăng dòng điện động cơ, do đó làm tăng dòng rotor, dẫn đến moment xoắn cao hơn để tăng nhu cầu tải.
* Rotor dây quấn
Loại này dùng cho động cơ có công suất lớn. Lõi thép được ghép bởi các lá ghép kỹ thuật điện. Dây quấn là dây điện từ được quấn quanh lõi thép. Thường hoạt động ở tốc độ không đổi và có dòng khởi động thấp hơn. Điện trở ngoài được thêm vào mạch rotor, tăng moment xoắn khởi động. Hiệu suất chạy động cơ được cải thiện khi sức cản bên ngoài giảm, động cơ tăng tốc. Moment xoắn và kiểm soát tốc độ cao hơn.
3. Nguyên lý hoạt động
Máy cảm ứng ba pha: dòng điện xoay chiều cung cấp cho cuộn dây stator, sinh ra năng lượng khiến cho rotor tạo ra từ thông quay. Từ thông tạo ra một từ trường trong khe hở không khí và tạo ra một điện áp và dòng điện qua các thanh của chúng. Mạch và dòng điện trong dây dẫn được kích hoạt. Tác động của từ thông quay và dòng điện tạo ra một lực, moment xoắn để khởi động động cơ.
Từ trường được tạo ra xung quanh lõi, được gọi là dòng điện trường. Cường độ dòng điện trường điều khiển mức năng lượng. Máy phát điện: rotor được tạo thành từ một cuộn dây được bọc xung quanh lõi sắt. Thành phần từ tính được chế tạo từ các lớp thép để hỗ trợ dập các khe dẫn. Khi dòng điện chạy qua cuộn dây, mộ của từ trường. Dòng điện một chiều điều khiển dòng điện trường theo một hướng, được đưa đến cuộn dây bằng một bộ chổi và dây quấn. Giống như bất kỳ nam châm nào, từ trường được tạo ra có cực bắc và cực nam. Hướng theo chiều kim đồng hồ của động cơ mà nó cung cấp năng lượng có thể được điều khiển bằng cách sử dụng nam châm và từ trường được cài đặt trong thiết kế của rotor, cho phép động cơ chạy ngược hoặc ngược chiều kim đồng hồ.
Giá tham khảo trên thị trường:
- Rotor Máy Mài Góc 9015B Makita 516333-8: 522,000 VND
- Rotor Máy Mài Góc GA5010 Makita 513703-2: 303,000 VND
- Rotor máy mài Bocsh 6-100: 400.000 VND
Sau bài viết này, Supper Clean monng muốn người đọc cóthể trang bị thêm cho mình nhiều kiến thức sâu hơn về rotor. Hãy đón đọc thêm các bài viết khác tại supperclean.vn
