Mưa ngâu – hiện tượng thời tiết xảy ra phổ biến ở miền Bắc nước ta. Vậy bạn có biết mưa ngâu là gì không? Mưa ngâu diễn ra vào thời gian nào trong năm? Hay hiện tượng mưa ngâu gắn liền với câu chuyện nào?. Hãy cùng với chúng tôi khám phá về hiện tượng thời tiết này nhé!
Contents
Mưa ngâu là gì?
Mưa ngâu là hiện tượng thời tiết do ảnh hưởng của hoạt động rãnh thấp xích đạo. Cụ thể như sau:
- Mưa ngâu bắt nguồn từ các rãnh thấp xích đạo, khi mà chúng hoạt động ở Ấn Độ Dương, bán đảo Đông Dương cùng với khu vực biển Đông sẽ tạo ra hoàn lưu khép kín tại thời điểm mà rãnh xích đạo có khoảng cách rời xa với đường xích đạo. Điều này khiến cho thời tiết ở miền Bắc trở nên rất xấu; mây và mưa thường sẽ bị ảnh hưởng nên chúng tập trung thành hai dải ở bên rìa đường hội tụ trong rành xích đạo.
- Dải hội tụ này được gọi với cái tên khoa học là dải hội tụ nhiệt đới. Ở phía Bắc của dải hội tụ nhiệt đới thì thường xuất hiện gió tín phong Đông/Đông Bắc thổi từ rìa ở phía Nam của áp cao cận nhiệt đới ở khu vực Bắc bán cầu. Phía Nam của dải hội tụ chính là gió tín phong Tây Nam. Gió này được thổi từ vùng áp cao Nam bán cầu sau khi đã vượt xích đạo và chịu tác dụng của lực Coriolis sinh ra.
- Ảnh hưởng của dải hội tụ nhiệt đới khiến cho khu vực miền Bắc nước ta trong thời gian này thường xuyên xuất hiện tình trạng mưa lớn kèm theo giông lốc và mưa dầm dài ngày.
Trong những ngày này thường xuyên có những cơn mưa không lớn nhưng bất chợt xuất hiện và rồi lại tạnh ngay. Những cơn mưa đó đã được dân gian gọi với cái tên là mưa ngâu.
Thời gian xuất hiện mưa ngâu là gì?
Do bị tác động từ hoạt động của rãnh xích đạo nên mưa ngâu thường chỉ xuất hiện theo mùa chứ nó không diễn ra suốt cả năm. Vậy mưa ngâu xuất hiện vào tháng mấy trong năm?
Mưa ngâu là hiện tượng thời tiết mà các cơn mưa sẽ xuất hiện một cách liên tục, rả rích cả ngày lẫn đêm. Chúng thường xuất hiện vào những ngày đầu của tháng 7 Âm lịch hàng năm.
Các cơn mưa này thường bắt đầu từ ngày mùng 3/7 Âm lịch kéo dài đến ngày 7/7; từ ngày 13/7 cho đến ngày 17 và từ ngày 23/7 cho đến ngày 27/7. Cũng chính vì vậy mà dân gian còn có câu là “vào mùng 3, ra mùng 7” để ám chỉ về hiện tượng thời tiết và thời gian xảy ra của nó. Tuy nhiên, hiện nay do sự biến đổi về khí hậu mà thời gian diễn ra hiện tượng mưa ngâu đã không còn chính xác hoàn toàn.
Xét trên góc độ khí tượng thì vào tháng 7 Âm lịch tại nước ta cũng như một số vùng lân cận sẽ hội tụ nhiều vùng thấp và tạo điều kiện để cho mưa giông hình thành liên tục. Vì vậy mà các cơn mưa thường kéo dài và sẽ mưa rả rích từng cơn trong cả ngày.
Ảnh hưởng của mưa ngâu là gì?
Thực tế thì khoảng thời gian xuất hiện mưa ngâu đã mang lại trữ lượng nước khá lớn cho cả khu vực Bắc Bộ của nước ta. Điều này giúp cung cấp nguồn nước cho các hoạt động sinh hoạt cũng như sản xuất; làm dịu đi tình trạng hạn hán ở những tháng trước cho một số vùng.
Tuy nhiên những cơn mưa dài, mưa bất chợt thì có thể gây ảnh hưởng đến hệ thống giao thông vận tải. Các chuyến bay có khả năng sẽ bị delay bởi vì tình hình thời tiết không khả quan này. Bên cạnh đó thì đường bộ trơn trượt dễ xảy ra các vụ tai nạn. Do đó những tài xế khi di chuyển vào mùa này thì cần phải hết sức cẩn thận.
Truyền thuyết về mưa ngâu
Hiện tượng mưa ngâu này còn được giải thích bằng một câu chuyện truyền thuyết kể về tình yêu mãnh liệt giữa Ngưu Lang và Chức Nữ.
Ngày xưa có một chàng trai nghèo tên là Ngưu Lang. Chàng là con trai của một nhà nghèo và làm nghề chăn trâu. Ngưu Lang là người có tính cách hiền lành và chăm chỉ làm ăn. Trong một lần tình cờ thì chàng đã gặp gỡ Chức Nữ – con gái của trời và là tiên nữ dệt vải. Mối nhân duyên tiên – phàm này dần đơm hoa kết trái. Họ đã nên duyên vợ chồng và có với nhau 2 người con.
Tuy nhiên cuộc sống êm đềm này lại không kéo dài được bao lâu khi mà Chức Nữ buộc phải quay lại thiên đình theo như lệnh của Ngọc Đế. Ngưu Lang cùng với 2 con thương nhớ khôn nguôi nên tìm đường gặp Chức Nữ. Tuy nhiên Ngưu Lang và 2 con lại không thể đi qua được sông Ngân Hà – đây được coi là ranh giới phân chia của 2 cõi phàm và tiên. Tuy nhiên Ngưu Lang không chịu từ bỏ và một lòng chờ đợi Chức Nữ. Cũng từ đó mà bên cạnh dải sông Ngân Hà đã có thêm 1 ngôi sao sáng cùng với 2 ngôi sao nhỏ. Người ta nói đó chính là thế thân của Ngưu Lang và 2 người con.
Động lòng trước chân tình của 2 người nhưng cũng không thể làm trái với quy định của thiên đình nên Ngọc Đế đã đồng ý mỗi năm cho họ được gặp nhau 1 lần vào ngày Thất tịch (từ là ngày 7/7 âm lịch). Nơi mà họ gặp nhau là trên chiếc cầu Ô Thước do đàn quạ trời tạo thành; chiếc cầu này bắc ngang con sông Ngân Hà. Vì quá nhớ thương nhau nên vào ngày gặp lại này họ đều rơi nước mắt. Do đó mà vào ngày này trời sẽ thường đổ mưa suốt cả ngày và mưa bất chợt. Người ta nói đó chính là nước mắt của đôi vợ chồng Ngưu Lang và Chức Nữ.
Câu chuyện trên là để giải thích vì sao mà vào tháng 7 hàng năm lại là tháng mưa ngâu; hay dân gian thường gọi đó là tháng của ông bà Ngâu. Tuy nhiên thì câu chuyện này chỉ là truyền thuyết; còn sự hình thành mưa ngâu thì đã được giải thích theo nghĩa khoa học ở phía trên.
XEM THÊM:
Trên đây là những chia sẻ của chúng tôi liên quan đến hiện tượng mưa ngâu là gì. Hy vọng sẽ giúp bạn hiểu hơn về hiện tượng thời tiết này. Để biết thêm các thông tin hay và thú vị khác, đừng quên theo dõi các bài viết mới nhất của chúng tôi nhé!
