Năng khiếu là một lợi thế mang lại cho chúng ta nhiều cơ hội trong cuộc sống và công việc. Vậy năng khiếu là gì? Làm thế nào để phát triển được năng khiếu cho trẻ ngay từ khi còn nhỏ? Bài viết dưới đây của chúng tôi sẽ giúp bạn trả lời nhé!
Contents
Năng khiếu là gì?
Có rất nhiều khái niệm giải thích năng khiếu là gì. Cụ thể như sau:
- Theo tác giả “Nguyễn Cảnh Toàn” chia sẻ trong cuốn “Khơi dậy tiềm năng sáng tạo” thì năng khiếu được hiểu là những năng lực tiềm tàng ẩn chứa trong một con người. Nó chưa được bộc lộ ở thành tích cao vì chưa được qua rèn luyện, tập dượt nên còn thiếu hiểu biết và chưa thành tạo trong lĩnh vực hoạt động đó.
- Theo tác giả Nguyễn Ngọc Bích trong tác phẩm “Tâm lý học nhân cách” cho biết năng khiếu là các tiền đề bẩm sinh tạo điều kiện cho tài năng và năng lực phát sinh. Nó bao gồm nhiều đặc điểm tâm sinh lý giải phẫu của hệ thần kinh và khuynh hướng tâm lý đầu tiên giúp tạo điều kiện thuận lợi để phát triển một năng lực nào đó.
Như vậy, có thể hiểu đơn giản năng khiếu là những mầm mống của tài năng tương lại. Nó là tổng thể những phẩm chất có sẵn trong một con người để giúp họ có thể hoàn thành một công việc nào đó ngay cả khi chưa được học tập hay rèn luyện về công việc đó.
Ví dụ: Bạn có năng khiếu vẽ tranh, tức là bạn vẽ tranh đẹp. Bạn có năng khiếu hát, tức là bạn hát hay.
Năng khiếu là nền tảng phát triển các tài năng. Khi được phát hiện và bồi dưỡng đúng cách, đúng phương pháp thì năng khiếu sẽ phát triển và đạt đến đỉnh cao của năng lực. Lúc này, năng khiếu được coi là “tài năng”. Ngược lại nếu không được bồi dưỡng, năng khiếu sẽ bị mai một dần, không có cơ hội phát triển và gặt hái được nhiều thành công.
Tuy nhiên, chúng ta phải nhớ một điều rằng năng khiếu tạo điều kiện thuận lợi để hình thành tài năng và năng lực. Nhưng không có nghĩa là bất kỳ ai có năng khiếu đều trở thành thiên tài. Một người có năng khiếu trong một hoạt động nào đó nhưng không nhất thiết sẽ trở thành thiên tài trong lĩnh vực ấy.
Năng khiếu tiếng Anh là gì?
Trong tiếng Anh, năng khiếu được viết là “Aptitude”. Đây là tài năng bẩm sinh giúp con người có thể hoàn thành một số công việc dù đã từng rèn luyện hay học học kinh nghiệm làm công việc đó hay chưa.
Bài viết tham khảo: Tâm hồn là gì? Sự quan trọng & cách nuôi dưỡng tâm hồn đẹp
Sở trường là gì?
Tương tự như năng khiếu, sở trường là những thế mạnh, điểm mạnh, những mặt tích cực của mỗi cá nhân. Hay nói cách khác, sở trường là những điểm mạnh của một cá nhân về một lĩnh vực nào đó. Họ thực sự giỏi, am hiểu và có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực đó.
Sở trường được chia thành 3 hạng mục chính:
- Đặc điểm cá nhân: chăm chỉ, linh hoạt, có quy tắc, luôn đúng giờ, độc lập,…
- Khả năng kiến thức, kinh nghiệm: bằng cấp, kinh nghiệm làm việc,…
- Khả năng học hỏi: khả năng giải quyết vấn đề, tổ chức công việc, kỹ năng giao tiếp,…
Trái ngược với sở trường là sở đoảng. Đó là những điểm yếu kém, những thứ mà bản thân không hiểu rõ, nắm rõ, không thành tạo hay không thực hiện được.
Điểm khác nhau giữa sở trường và năng khiếu là gì?
Qua những phân tích trên, có thể thấy rằng giữa năng khiếu và sở trường có khá nhiều điểm tương đồng nhau như:
- Đều là những thế mạnh của con người về một hoạt động hay lĩnh vực nào đó.
- Đều là những lợi thế mang đến cho chúng ta rất nhiều cơ hội trong cuộc sống.
Tuy nhiên, giữa hai khái niệm này cũng có một số điểm khác biệt nhau, cụ thể như sau:
- Năng khiếu là những tiền đề, những mầm mống bẩm sinh có sẵn trong mỗi con người. Trải qua quá trình rèn luyện, năng khiếu đó ngày càng phát triển và có thể trở thành tài năng.
- Sở trường không nhất thiết phải là những năng khiếu bẩm sinh. Nhiều người không hề có năng khiếu về công việc nào đó nhưng trải qua quá trình tìm hiểu, rèn dũa, họ yêu thích và có sở trường về hoạt động đó.
Những dấu hiệu cho thấy trẻ có năng khiếu là gì?
Năng khiếu của trẻ được biểu hiện qua các dấu hiệu sau:
- Có khả năng tiếp thu, học hỏi nhanh chóng, dễ dàng thể hiện ý tưởng và suy nghĩ của bản thân.
- Trẻ tò mò và đặt câu hỏi liên quan đến nhiều vấn đề khác nhau khiến thầy cô ngạc nhiên bởi những câu hỏi đó vượt xa khả năng của một đứa trẻ thông thường.
- Vốn từ vựng của trẻ vượt trội hơn hẳn so với độ tuổi. Điều này cho thấy trẻ đam mê về giao tiếp hoặc có hứng thú học hỏi một thứ tiếng mới.
- Nếu trẻ có trí nhớ tốt và có khả năng ghi nhớ lâu thì đó là dấu hiệu cho thấy trẻ có năng khiếu về việc nhìn nhận vấn đề. Chỉ cần thầy cô hay cha mẹ nói về kiến thức đó một vài lần là trẻ có thể ghi nhớ và áp dụng được.
- Trẻ đặc biệt yêu thích một hoạt động nào đó, có thể là: nhảy múa, ca hát và năng khiếu về các môn thể thao,…
Làm gì để phát triển năng khiếu cho trẻ?
Phụ huynh khi thấy rõ những dấu hiệu đặc biệt của con trẻ thì hãy tìm hiểu thật kỹ để đưa ra phương pháp tốt nhất giúp con em mình phát triển năng khiếu hoàn hảo và toàn diện hơn. Dưới đây là một số phương pháp giúp trẻ phát triển năng khiếu:
- Phụ huynh cần phải tạo điều kiện tốt nhất cho trẻ phát triển năng khiếu về: môi trường, cơ sở vật chất, chất lượng đào tạo,… Tuy nhiên, không phải gia đình nào cũng đủ điều kiện tài chính để đầu tư cho trẻ. Lúc này, phụ huynh cần phải thường xuyên động viên, quan tâm và giúp trẻ phát triển năng khiếu ngay trong cuộc sống thường ngày. Cùng con phát triển năng khiếu cho đến một lúc nào đó trẻ có thể nắm bắt cơ hội để tiến xa hơn.
- Lắng nghe con trình bày sẽ giúp trẻ thêm tự tin vào bản thân và năng lực của mình. Từ đó, trẻ có thể tự tin thể hiện bản thân trong tất cả các tình huống. Tuy nhiên, các bậc phụ huynh cũng không nên đòi hỏi quá nhiều thứ ở con em của mình. Hãy để trẻ cảm thấy thoải mái, sẵn sàng cố gắng phát triển năng khiếu đó là bởi vì bản thân yêu thích chứ không phải do áp lực, sự kỳ vọng của cha mẹ. Có như vậy thì năng khiếu của trẻ mới thực sự phát huy tốt và mang lại hiệu quả cao.
- Phụ huynh cũng có thể phát triển năng khiếu cho trẻ bằng cách khích lệ, khen thưởng khi trẻ làm được việc tốt. Dù chỉ là một hành động nhỏ thôi song nó cũng tạo động lực vô cùng lớn để trẻ không ngừng cố gắng.
- Phát triển năng khiếu là cả một quá trình dài và nó đòi hỏi nhiều thời gian, sự cố gắng, nỗ lực không ngừng nghỉ. Điều quan trọng hơn cả là trong hành trình ấy vẫn luôn có sự quan tâm, đồng hành của các bậc phụ huynh. Khi con thất bại, cha mẹ hãy kiên trì cùng con vượt qua mọi khó khăn, thử thách. Điều này sẽ giúp con phát triển năng khiếu một cách tốt nhất.
- Phụ huynh cần phải biết cân bằng giữa việc phát triển năng khiếu và học tập thường ngày. Đừng để trẻ tập trung phát triển năng khiếu mà quên đi nhiệm vụ học tập của mình. Hãy lựa chọn đúng thời điểm để trẻ phát triển năng khiếu tốt nhất!
Trên đây là bài viết giải đáp thắc mắc năng khiếu là gì và các cách để phát triển năng khiếu ở trẻ nhỏ. Hy vọng qua những thông tin chia sẻ trên sẽ mang đến cho các bạn nhiều kiến thức hay và thú vị!
