Nhân trắc học – ngành khoa học nghiên cứu kỹ càng về cơ sở cấu trúc của cơ thể người cũng như mối quan hệ giữa con người với môi trường. Vậy bạn hiểu nhân trắc học là gì? Nhân trắc học có những ứng dụng gì trong đời sống? Hãy cùng với chúng tôi tìm câu trả lời về nhân trắc học trong bài viết dưới đây.
Contents
Nhân trắc học là gì
Nhân trắc học thực chất là một ngành khoa học chuyên nghiên cứu về cấu tạo, kết cấu, chức năng hoặc tỉ lệ, kích thước của các bộ phận trên cơ thể con người. Từ đó có thể đưa ra một chuẩn mực thống nhất về độ phù hợp của các trang thiết bị, sản phẩm cũng như là công cụ để hỗ trợ con người, môi trường.
Điều này nhằm mục đích là làm hài hòa với những thành tố vốn có của con người như: thể lực, trí tuệ và tinh thần nhằm hướng đến một mục đích lớn nhất đó chính là cải thiện độ thích nghi của con người đối với máy móc, thiết bị; góp phần nâng cao năng suất công việc, cải thiện chất lượng cuộc sống.
Chỉ số nhân trắc học là gì?
Chỉ số nhân trắc học là các số đo về con người thể hiện thông qua: kích thước; đặc điểm cơ học của cơ thể; đặc điểm tâm sinh lý và hành vi của con người; đặc điểm hoạt động của não bộ và chức năng hệ thần kinh trung ương.
Các chỉ số nhân trắc về kích thước con người như: chiều cao toàn thân, chiều cao khi ngồi, cân nặng, chiều rộng vai, vòng ngực, vòng đầu, vòng cổ, vòng eo, vòng mông, chỉ số Pignet, chỉ số BMI hay tỷ lệ giữa các bộ phận trên cơ thể. Ví dụ một vòng ngực tiêu chuẩn là có tỷ lệ số đo bằng ½ chiều cao của toàn thân.…
Các chỉ số nhân trắc phản ánh về đặc điểm sinh lý của con người thường được gọi là “hằng số sinh lý”
Ứng dụng thực tế của nhân trắc học là gì?
Trong quản lý, lãnh đạo
Một trong những ứng dụng cực kỳ quan trọng khác của nhân trắc học đó là nhân trắc học và quản lý, lãnh đạo. Dựa trên nhiều nghiên cứu cho thấy quá trình quản lý nhân viên sẽ dễ dàng hơn và hiệu suất công việc cũng sẽ đạt hiệu quả hơn nếu như các nhà quản lý, lãnh đạo biết áp dụng những phương pháp như:
- Thiết lập lượng công việc phù hợp
Sức khỏe của nhân viên được biểu hiện rất rõ ràng qua cách mà họ hoàn thành khối lượng công việc trong một đơn vị thời gian. Việc áp chỉ tiêu quá cao nhưng lại không phù hợp với nhân viên sẽ gây ra những hiệu quả không tốt về mặt tinh thần. Vì vậy mà các nhà lãnh đạo nên cân nhắc vị trí của từng cá nhân để có thể thiết lập ra được một kế hoạch công việc sao cho phù hợp với.
- Động viên, khích lệ kịp thời
Người lãnh đạo nên biết cách động viên cho nhân viên của mình một cách thường xuyên để họ có thêm được nhiều động lực hơn nữa trong công việc.
- Đối xử công bằng
Việc đối xử công bằng sẽ tạo ra những cơ hội phát triển như nhau cho các thành viên mới cũng như thành viên cũ; mang lại hiệu quả vô cùng tích cực. Nó không chỉ tạo ra động lực để những người mới có thể phát triển, thể hiện năng lực của bản thân mà còn góp phần tạo ra văn hóa doanh nghiệp trong cách ứng xử.
Trong thiết kế nội thất
Hầu hết chúng ta khi nhắc đến những việc làm như thiết kế, vẽ hay kiến trúc thì vẫn đặt lên đầu phẩm chất sáng tạo. Tức là những kỹ sư thiết kế nội thất có vai trò là “chủ xị” của các không gian lưu đẹp, tiện ích thì họ bắt buộc phải sở hữu những phẩm chất này.
Tuy nhiên nếu như xét trên góc độ chuyên ngành thì chúng ta nhận thấy rằng nội thất vẫn là sự tự do và sáng tạo trong khuôn khổ chứ không hề có sáng tạo bừa.
Quá trình lựa chọn cũng như lắp đặt nội thất đều dựa trên độ phù hợp đối với người sử dụng về kích thước của các vật dụng dựa trên chiều cao của con người; vị trí đặt của các khung ảnh hay tranh dán trên tường có đáp ứng được thị hiếu của người sử dụng hay không hoặc có phù hợp phong thủy hoặc có mang lại cho người dùng cảm giác thoải, dễ chịu hay không…
Ngoài ra thì nhân trắc học cũng có vai trò quan trọng trong việc giúp cho các kiến trúc sư quy hoạch được không gian lưu trú. Từ đó tạo ra được độ thông thoáng và giúp cho con người có thể dễ dàng di chuyển; bổ sung cũng như trang trí nhiều vật dụng khác tùy theo sở thích của họ.
Toàn bộ độ phù hợp khi căn chỉnh trong quá trình lựa chọn cũng như đặt đồ vật đều được các kiến trúc sư nội thất tối ưu hóa. Đó cũng chính là một trong những ứng dụng của nhân trắc học trong cuộc sống.
Trong may mặc và thời trang
Khi mức sống của con người ngày càng cao thì các tín đồ thời trang cũng sẽ không tự chọn “đại” cho mình món đồ chỉ để thỏa mãn nhu cầu “mặc ấm” mà nó còn là mặc đẹp. Trên thực tế thì gu thời trang của mỗi người không giống nhau. Những bộ trang phục phù hợp để có thể tôn lên vẻ đẹp của người mặc còn phụ thuộc rất nhiều vào tỉ lệ cơ thể của người đó.
Trong ngành công nghiệp may mặc thì các chuyên gia thiết kế gọi đó là các tiêu chuẩn để tạo ra được các bộ trang phục phù hợp với nhiều cơ thể nhất – tỉ lệ vàng. Thông qua việc “giải phẫu” cấu trúc cơ thể cũng như đo kích thước chuẩn của từng bộ phận như: chiều cao của cơ thể người, chiều dài của chân, số đo của các vòng hay bắp chân… kèm theo đó là sai số sẽ cho phép các các tín đồ thời trang có thể tôn lên những số liệu và giúp cho những người thợ may có thể thiết kế ra được những bộ trang phục phù hợp với từng giới tính, độ tuổi cũng như form cơ thể.
Trong ngành công nghiệp sản xuất
Đời sống con người chúng ta không thể tách rời khỏi những thiết bị, công cụ hỗ trợ. Từ văn phòng phẩm, bàn ghế cho đến giấy bút hay những dụng cụ hỗ trợ sửa chữa các thợ xe máy như cờ lê, tua – vít…
Để có thể xác định được kích thước hợp lý cho các công cụ nhằm hỗ trợ đắc lực cho công việc của con người thì chúng ta phải áp dụng nhân trắc học vào. Ví dụ như kích thước, hình dạng của con chuột máy tính hay bàn phím máy tính, những chiếc ghế ngồi sao cho đỡ mỏi lưng… đều được ra đời thông qua các con số trong nghiên cứu của nhân trắc học.
XEM THÊM:
Trên đây là những chia sẻ của chúng tôi liên quan đến nhân trắc học là gì. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn hiểu hơn về nhân trắc học cũng như một số ứng dụng của nó trong cuộc sống.
