Biết cách kiểm soát và chế ngự tham vọng sẽ giúp ích rất nhiều cho con đường sự nghiệp của bạn. Vậy tham vọng là gì? Tham vọng có tốt không? Khát vọng khác gì tham vọng? Cùng tham khảo thông tin chia sẻ dưới đây để hiểu rõ hơn.
Contents
Tham vọng là gì?
Tham vọng là ý muốn, mưu cầu mạnh mẽ của một cá nhân về mục tiêu nào đó, ngay cả khi mục tiêu ấy vượt quá năng lực của bản thân.
Nhắc đến tham vọng, người ta thường nghĩ đến những thứ gắn liền với sự tiêu cực. Tham vọng là lòng tham, dã tâm của con người. Khi tham vọng quá lớn có thể làm mờ mắt con người; khiến chúng ta bất chấp chấp tất cả, không phân biệt đúng/ sai, chà đạp lên người khác để đạt được lợi ích của bản thân.
Trong tiếng Anh, tham vọng là ambitious.
Dấu hiệu nhận biết người tham vọng là gì?
Tham vọng của con người được thể hiện qua hành động và suy nghĩ. Dưới đây là các dấu hiệu để nhận biết người tham vọng:
- Khó chịu khi ai đó đánh giá thấp mình: Trước những đánh giá không cao của người khác về bản thân, người tham vọng cảm thấy khó chịu và không bao giờ chấp nhận điều đó. Họ sẽ làm mọi cách để chứng minh cho đối phương thấy rằng họ đã sai.
- Khó hài lòng với thực tại: Người tham vọng luôn mong muốn có được nhiều hơn nữa. Họ khó bằng lòng với thực tại dù hiện tại có tốt như thế nào thì với họ cũng không đủ.
- Luôn tìm cách hoàn thiện bản thân: Họ biết rằng muốn đạt được mục tiêu thì bản thân phải cố gắng và không ngừng học hỏi. Vì vậy, họ luôn tìm cách cải thiện bản thân, học hỏi, nghiên cứu để phát triển cả về cá nhân lẫn sự nghiệp.
- Lập mục tiêu và có kế hoạch cụ thể: Người tham vọng luôn có kế hoạch cụ thể của cho mục tiêu của bản thân. Họ sẽ không dừng lại cho đến khi nhận được kết quả, dù đó có là thành công hay sự thất bại. Thậm chí ngay cả khi thất bại, họ cũng nhanh chóng đứng lên để tìm kiếm giải pháp phù hợp.
- Khả năng tự nhận thức: Họ biết đâu là điểm mạnh, đâu là điểm yếu của bản thân để tận dụng một cách triệt để. Mọi sự thiếu sót của bản thân, họ đều không ngừng học tập để khắc phục.
- Tự tin: Người tham vọng sẵn sàng đón nhận rủi ro và đón nhận thử thách. Bởi họ tin tưởng rằng bản thân mình có thể vượt qua được tất cả. Hơn nữa, họ còn là người có ý chí mạnh mẽ, không ngại khó khăn và thử thách để chạm đến mục tiêu của bản thân.
- Không biết điểm dừng: Sự cố gắng là điều cần thiết để đạt được mục tiêu. Tuy nhiên, người tham vọng đôi khi không biết điểm dừng. Họ có thể làm mọi thứ, bất chấp tất cả cho những điều mình muốn. Bởi vậy, họ rất dễ phải trả cái giá rất đắt cho tham vọng của chính mình.
Tham vọng tốt hay xấu?
Hiểu được tham vọng là gì, bạn sẽ thấy chúng như một con dao hai lưỡi; tồn tại cả mặt xấu lẫn mặt tốt. Cụ thể như sau:
Về mặt tốt
Vai trò của tham vọng là gì? Nếu biết cách tiết chế và kìm hãm tham vọng thì nó chính là chìa khóa mở ra cánh cửa thành công. Những người tham vọng luôn đặt cho bản thân mục tiêu phấn đấu rõ ràng. Họ có kế hoạch, hướng đi cụ thể và luôn nỗ lực vì điều đó.
Tham vọng là động lực thúc đẩy chúng ta trên hành trình đi đến thành công. Điều này giúp chúng ta dũng cảm đối mặt với sóng gió, không ngại khó khăn và không bao giờ chịu bỏ cuộc.
Ngoài ra, tham vọng còn giúp chúng ta sẵn sàng thay đổi và hoàn thiện bản thân. Bởi để đạt được mục tiêu không phải là chuyện đơn giản. Hơn nữa, người tham vọng thường có xu hướng khó hài lòng với thực tại. Do vậy, khi đã thành công, họ lại tiếp tục đề ra những thử thách cao hơn. Điều này khiến họ không ngừng nỗ lực học hỏi và cố gắng.
Về mặt tiêu cực
Chúng ta thường đùa vui với nhau rằng cái gì nhiều quá cũng tốt; nhưng sự thật là như vậy. Khi tham vọng và dã tâm quá lớn, con người dễ bị mất kiểm soát về hành vi và thái độ của bản thân. Lúc này, tham vọng sẽ trở thành ngọn lửa và chúng ta chả khác gì con thiêu thân, cứ nhắm mắt lao mình vào ngọn lửa để rồi tự hủy hoại chính mình.
Người tham vọng có tầm nhìn xa trộng rộng. Tuy nhiên, khi bị lợi ích che mờ mắt, họ bất chấp tất cả, thậm chí là dính vào vòng lao lý để thực hiện mục tiêu.
Vì vậy, tham vọng tốt hay xấu còn phụ thuộc vào cách nhìn nhận và sử dụng của mỗi con người. Nếu chúng ta đủ tỉnh táo, kiểm soát tốt hành vi thì tham vọng sẽ giúp chúng ta trở nên tốt hơn trong cuộc sống.
Cách kiểm soát tham vọng tiêu cực của con người
Tác hại của tham vọng là gì? Khi tham vọng bùng phát theo hướng tiêu cực sẽ nảy sinh nhiều điều xấu xa. Chúng có thể khiến con người mất đi bản chất lương thiện, có những hành động sai trái, suy trồi đạo đức. Bản thân cá nhân đó rất khó có cuộc sống hạnh phúc và an nhiên.
Tham vọng sẽ không xấu nếu như chúng ta biết cách tiết chế và dừng lại đúng lúc. Dưới đây là một số cách giúp kiềm chế ham muốn của bản thân:
- Hiểu rõ tham vọng là gì và tác hại của chúng để bản thân không hãm quá sâu.
- Hiểu rõ năng lực bản thân để không phải rượt đuổi theo những giá trị hư ảo.
- Đặt ra những mục tiêu phù hợp với bản thân. Đôi khi, bạn có thể đặt cho bản thân mục tiêu vượt ngoài khả năng để thử thách chính mình; nhưng cần biết dừng đúng lúc.
- Học cách chấp nhận; chấp nhận thất bại của bản thân, chấp nhận những mặt yếu kém của mình,… Sau mỗi thất bại, hãy tự rút ra bài học kinh nghiệm cho những lần tiếp theo.
- Trân trọng và biết ở những thứ mình đang có.
- Luôn suy nghĩ tích cực, hướng đến những điều tốt đẹp thay vì chỉ chăm chăm vào lợi ích cá nhân.
- Tìm đến các phương pháp như yoga, thiền định,… để bản thân an tĩnh, kiềm chế con “mãnh thú” bên trong,…
Sự khác biệt giữa khát vọng và tham vọng là gì?
Khát vọng là những mong muốn lớn lao và tốt đẹp trong cuộc sống. Nó thôi thúc con người nỗ lực, định hướng hành động để tạo ra giá trị cho bản thân và cộng đồng.
Cả khát vọng và tham vọng đều đề cập đến mong muốn, ham muốn của con người. Tuy nhiên, khát vọng mang ý nghĩa tích cực hơn. Đó là những điều lớn lao, tốt đẹp; được thôi thúc bởi sự trỗi dậy mãnh liệt từ trái tim. Khát vọng có thể là mục tiêu lớn nhưng cũng có thể là điều bình dị, có thể thành công hoặc không, miễn sao bản thân cảm thấy vui vẻ và hạnh phúc.
Ngược lại, tham vọng lại mang ý nghĩa gay gắt, kiểu như phải cố gắng để đạt bằng được thứ gì đó. Người tham vọng luôn nỗ lực hết mình; thậm chí có những hành động điên rồ và liều lĩnh để hoàn thành mục tiêu cá nhân. Vì vậy, tham vọng mang tính chất mạnh mẽ nhưng cũng ẩn chứa nhiều điều tiêu cực.
Tuy mang ý nghĩa đối lập nhưng tham vọng và khát vọng lại bổ trợ cho nhau rất nhiều. Con người sống có khát vọng nhưng cũng phải có tham vọng. Khát vọng giúp chúng ta sống tốt hơn nhưng tham vọng sẽ là thứ thôi thúc ta hành động để phát triển và tạo ra giá trị tốt đẹp.
Những khát vọng đẹp đẽ cần một chút tham vọng mới có thể trở thành hiện thực. Nếu không, chúng chỉ là những mộng tưởng đẹp tồn tại trong tiềm thức. Tóm lại, một cá thể cần có sự trung hòa giữa khát vọng và tham vọng thì mới có thể thành công một cách tích cực, tạo ra nhiều giá trị cho bản thân và cộng đồng.
XEM THÊM:
Mong rằng bài viết này sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ tham vọng là gì. Tham vọng luôn tồn tại những điều tiêu cực và tích cực; vậy nên hãy nhìn nhận nó dưới góc nhìn đa chiều và biết cách trung hòa tham vọng để gặt hái nhiều thành công hơn.
