Khi đọc các thông tin liên quan đến lịch sử chắc hẳn bạn đã không ít lần bắt gặp thuật ngữ “công nguyên”. Tuy nhiên không phải ai cũng hiểu công nguyên là gì? Trước công nguyên là gì? Hay sau công nguyên là gì? Trong bài viết này hãy cùng với chúng tôi tìm hiểu chi tiết về vấn đề này nhé!
Contents
Công nguyên là gì?
Nguồn gốc của công nguyên
Trong cuốn bách khoa toàn thư, CN là viết tắt của công nguyên. Thuật ngữ công nguyên này được sử dụng để đánh số năm trong lịch của Gregorius và Julius và được đặt bởi tu sĩ Dionysius Exiguus vào thế kỷ thứ VI.
Mặc dù công nguyên đã xuất hiện vào khoảng giữa thế kỷ thứ VI nhưng trong khoảng thời gian này thì khái niệm công nguyên vẫn chưa được biết đến rộng rãi. Phải đến những năm 800 của thế kỷ này thì khái niệm công nguyên mới được công chúng truyền tai nhau và sử dụng nó như một thuật ngữ bình thường.
Khái niệm công nguyên là gì?
Công nguyên được biết đến với tên tiếng Anh là “Common Era”. Nó xuất hiện vào thời Trung Cổ và ban đầu thuật ngữ này có tên gốc là tiếng Latinh – “Anno Domini” (viết tắt là AD) – được hiểu là kỷ nguyên của thời đại Kitô.
Theo định nghĩa được đặt ra bởi tu sĩ Dionysius Exiguus thì công nguyên được coi là kỷ nguyên được bắt đầu tính vào năm mà chúa Jesus chào đời.
Theo Hán Việt thì công nguyên được hiểu như sau:
- “Công”: Tất cả những gì thuộc về quyền sở hữu chung. Do đó mọi người đều có quyền có được.
- “Nguyên”: Được hiểu là kỷ nguyên hoặc một khoảng thời gian nào đó được nói đến.
Như vậy chúng ta có thể hiểu rằng, công nguyên chính là khoảng thời gian mà tất cả các quốc gia trên thế giới đều sẽ sử dụng giống như nhau.
Cách tính lịch công nguyên
Cách tính lịch công nguyên đơn giản như sau:
- Một năm có tổng 12 tháng và tất cả các năm đều có 365 ngày (trừ năm nhuận có 366 ngày).
- Một thiên niên kỷ được tính là 1000 năm; một thế kỷ được tính là 100 năm; một thập kỷ được tính là 10 năm.
- Một ngày bao gồm 24 tiếng, một tiếng có 60 phút và mỗi phút có 60 giây.
Cách tính này trong lịch Gregorian đã được áp dụng rộng rãi tại nhiều quốc gia trên thế giới. Ngày nay thì nó vẫn được sử dụng và trở thành một tiêu chuẩn không chính thức trên phạm vi quốc tế.
Công nguyên được bắt đầu tính khi nào?
Năm khởi đầu của công nguyên cũng chính là năm đánh dấu cho việc bắt đầu của đạo Công giáo. Theo như lịch công nguyên thì không có năm 0 mà sẽ bắt đầu vào năm thứ 1 công nguyên hay là 1 CN.
Đây được cho là thời điểm mà chúa Jesus ra đời. Đặc biệt, nó cũng chính là năm được dùng để phân biệt năm trước công nguyên với năm sau công nguyên (được tính theo lịch dương hay còn gọi là lịch Tây).
Trước công nguyên trong tiếng Latin có tên là Ante Christum. Tên tiếng Anh của trước công nguyên là Before Christ hoặc Before Common Era được viết tắt là BC hoặc BCE và được đặt sau số năm.
Trước công nguyên là gì?
TCN trong tiếng Latin là Ante Christum. Tên tiếng Anh là Before Christ (BC) hoặc Before Common Era (BCE) và được đặt sau số năm. TCN là khoảng thời gian trước khi chúa Jesus được sinh ra. Như đã đề cập đến ở trên thì năm chúa Jesus ra đời được cho là năm 1 công nguyên.
Như vậy, các năm trước đó như là -1, -2,… thì được gọi là năm trước công nguyên. Lưu ý: khi viết năm trước công nguyên thì không viết dấu âm ở trước năm mà sẽ viết TCN là chữ viết tắt của từ trước công nguyên ở sau số năm đó. Như vậy thì những năm trước công nguyên sẽ được viết là: 1 TCN, 2 TCN…
Ngoài ra thì chúng ta cần biết là số năm trước công nguyên sẽ được tính lùi. Tức là năm càng gần công nguyên thì sẽ càng nhỏ, ngược lại những năm càng xa công nguyên thì sẽ càng lớn.
Theo như minh họa bằng trục số trên ảnh thì năm công nguyên sẽ bằng với năm mà chúa Jesus ra đời, tức là bằng năm thứ 1. Do đó những năm trước công nguyên sẽ được coi như số âm; còn những năm sau công nguyên thì sẽ là số dương.
Một số câu hỏi liên quan đến công nguyên
Thế nào là sau công nguyên?
Tu sĩ Dionysius Exiguus đã nghĩ ra hệ thống niên đại Anno Domini vào năm 525 để có thể thống kê các năm trong bảng lễ phục sinh.Tên tiếng Anh của sau công nguyên là Anno Domini, viết tắt là AD. Chữ viết tắt AD này được sử dụng rộng rãi là đặt sau con số, ví dụ như 80 AD.
Nhiều người đang hiểu lầm rằng công nguyên là năm Chúa Jesus ra đời. Bởi vậy mà có nhiều quan điểm cho rằng khoảng thời gian sau khi chúa Jesus sinh ra đời là sau công nguyên. Tuy nhiên, thực tế thì quan điểm này là không đúng. Công nguyên là kỷ nguyên được bắt đầu tính từ năm mà chúa Jesus sinh ra trở về sau.
Hiện tại thì chúng ta đang sống trong công nguyên và công nguyên vẫn đang tiếp diễn. Thực chất thì công nguyên chỉ kết thúc khi mà con người quyết định kết thúc nó. Theo như lịch công giáo thì chỉ bao gồm trước công nguyên và công nguyên. Tuy nhiên chúng ta thấy có nhiều tài liệu vẫn sử dụng thuật ngữ sau công nguyên (viết tắt là SCN).
Thực chất thì thuật ngữ này không thể hiện được một cách chính xác bản chất cũng như quy luật của lịch công giáo. Do vậy mà chúng ta không nên sử dụng thuật ngữ sau công nguyên.
Có bao nhiêu năm TCN?
Đây là thắc mắc của rất nhiều người khi không biết TCN có bao nhiêu năm. Tuy nhiên trước công nguyên là khoảng thời gian trước khi chúa Jesus ra đời. Thời điểm mà chúa Jesus sinh ra thì được quy ước là năm thứ 1.
Theo minh họa bằng trục số ở trên thì những năm trước năm chúa Jesus sinh ra có thể là âm vô cùng. Tuy nhiên chúng ta không thể biết được trước khi chúa được sinh ra thì Trái Đất đã trải qua bao nhiêu năm. Vì vậy mà không thể xác định được chính xác số năm trước công nguyên.
Quá trình con người phát triển được tính từ đời sống nguyên thủy cho đến cộng đồng. Hiện nay các nhà nghiên cứu vẫn đang tìm kiếm những bằng chứng hay các tài liệu còn sót lại. Tuy nhiên cũng không thể xác định được cụ thể là có bao nhiêu năm trước công nguyên.
Thế nào là 1000 năm TCN?
Theo quan điểm công nguyên thì có thể hiểu 1000 năm trước công nguyên là sự việc xảy ra cách thời điểm mà chúa Jesus ra đời là 1000 năm. Vì vậy cũng có nghĩa là có nhiều 1000 năm như vậy trước công nguyên như là 2000, 3000, 4000 năm TCN. Tuy nhiên, chúng ta vẫn chưa xác định được con số chính xác là bao nhiêu. Nó vẫn là một trong những bí ẩn mà con người chưa khám phá được.
Chúa Jesus ra đời năm 1 TCN?
Trên thế giới mọi người đều kỷ niệm ngày sinh của chúa là vào ngày 25 tháng 12 hàng năm. Mọi người tin rằng giáo hội công giáo chọn ngày 25 tháng 12 với nhiều lý do khác nhau. Tuy nhiên thì đại đa số các học giả đều không đồng ý Chúa được sinh vào ngày này và cũng không phải là vào năm 1 công nguyên.
Một số giả thuyết cho rằng chúa Jesus sinh ra vào giữa năm 6 TCN và 4 TCN, một phần là dựa trên câu chuyện Kinh Thánh của Herod Đại đế. Đến nay thì vẫn không ai biết chính xác là chúa Jesus ra đời vào năm nào.
XEM THÊM:
Như vậy bạn đã có câu trả lời cho câu hỏi công nguyên là gì, trước công nguyên là gì… rồi đúng không nào? Hy vọng những thông tin này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về thuật ngữ này và sử dụng sao cho chính xác nhất. Để biết thêm các kiến thức thú vị khác, đừng bỏ qua các bài viết mới nhất của chúng tôi nhé!
