Con dâu của Vua gọi là gì? Vì sao con rể Vua là phò mã?

Nhiều người biết con rể Vua được gọi là phò mã nhưng rất ít ai biết con dâu của Vua gọi là gì? Vì sao con rể của Vua lại gọi là phò mã? Vậy thì hãy cùng mình tìm hiểu nhé!

Con dâu của Vua gọi là gì?

Vợ nhà Vua gọi là Hoàng Hậu, con gái Vua là Công Chúa, con trai Vua là Hoàng Tử. Đây là các chức danh mà hầu như tất cả mọi người đều biết. Tuy nhiên, con dâu của Vua gọi là gì thì không phải ai cũng biết. 

Sở dĩ, chức danh này ít người biết đến là bởi triều đại phong kiến Việt Nam và Trung Hoa có quan niệm “trọng nam khinh nữ”. Vì vậy, ngay cả khi là con dâu của Hoàng Thất thì họ cũng ít được sách vở đề cập đến. 

Nếu thường xuyên theo dõi các bộ phim cổ trang Trung Quốc thì ta thường gặp các cụm từ như “hoàng tử phi”, “thái tử phi” để chỉ các nàng dâu của Vua. Các từ này về ngữ nghĩa đều đúng. 

Con dâu Vua được gọi là Hoàng Tức; một số tài liệu là Hoàng Tử Phi, Thái Tử Phi
Con dâu Vua được gọi là Hoàng Tức; một số tài liệu là Hoàng Tử Phi, Thái Tử Phi

Bên cạnh đó, học giả An Chi cũng giải thích con dâu Vua gọi là Hoàng Tức (皇媳). Trong đó, “Hoàng” là thành tố liên quan đến nhà Vua; “Tức” là dạng tắt của tức phụ, có nghĩa là con dâu. Hoàng Tức là thuật ngữ chung dùng để gọi con dâu của nhà Vua. 

Tuy nhiên, một số cuốn từ điểm như Lại Cao Nguyên, Đào Duy Anh, Hoàng Phê,… lại không đề cập đến “Hoàng Tức” mà chỉ có “Hoàng Tử”. Điều này cho thấy “Hoàng Tức” không được dùng thông dụng. 

Vương triều Nguyễn gọi con dâu Vua là gì?

Theo một số tài liệu ghi chép, con dâu Vua thời nhà Nguyễn nước ta được gọi như sau: 

Theo gia phả phòng Trấn Tịnh Quận Công

Hoàng tử thứ 45 Miên Dần có tất cả 6 bà vợ và được gọi lần lượt là Nguyên Cơ, Đệ nhất phỉ thiếp húy, Đệ nhị phủ thiếp húy, Đằng thiếp húy, Đằng thiếp húy và Xuất thiếp húy. 

Gia phả phòng Thụy Thái Vương

Hoàng tử Hồng Y (con trai Vua Thiệu Trị) có 5 bà vợ lần lượt là: Thụy Thái Vương Phi, Phủ thiếp Đệ nhất phòng, Phủ thiếp đệ nhị cơ, Phủ thiếp đệ tứ phòng, Phủ thiếp đệ ngũ phòng. Bên cạnh đó, gia phả hòa Thạnh Vương và Tuy Lý Phong cũng sử dụng cụm từ “Phủ thiếp” như trên. 

Theo wikipedia 

Dưới triều Nguyễn, con dâu Vua gọi là phủ thiếp; tức là vợ của Hoàng Tử đã đến tuổi trưởng thành, có gia đình và nhà riêng
Dưới triều Nguyễn, con dâu Vua gọi là phủ thiếp; tức là vợ của Hoàng Tử đã đến tuổi trưởng thành, có gia đình và nhà riêng

Trong một đoạn nói về lễ nghi cung đình, Hoàng Tử khi lấy vợ chính gọi là “nạp phi” và khi lấy vợ thứ gọi là “nạp thiếp”. Do vậy, khi về nhà chồng thì con dâu sẽ được gọi là phủ phi (dâu chính) hoặc phủ thiếp (dâu thứ). 

Tóm lại, theo các tư liệu ghi chép thì ở triều đại nhà Nguyễn, con dâu Vua gọi là phủ thiếp (府妾). Nếu phủ thiếp là dâu chính thì gọi là Nguyên Cơ (theo gia phả phòng Trấn Tĩnh); còn các vợ thứ gọi là Đằng thiếp (藤妾: ᴠợ thứ), Dắng thiếp (媵妾: ᴠợ hầu).

Sở dĩ có cách gọi “phủ thiếp” là bởi các hoàng tử khi đến độ tuổi nhất định sẽ phải xuất phủ. Hiểu đơn giản là ra ngoài Tử Cấm Thành để xây nhà riêng, không ở chung với cha mẹ. 

Vì sao con rể Vua được gọi là phò mã?

Con rể Vua trước gọi là “Hoàng Tế”, sau đổi thành “Phò Mã”
Con rể Vua trước gọi là “Hoàng Tế”, sau đổi thành “Phò Mã”

Ngoài câu hỏi con dâu của Vua gọi là gì thì lý do tại sao con rể Vua là phò mã mà không phải chức danh khác cũng được nhiều người quan tâm. Dưới đây là thông tin chi tiết:
Phò mã có hán tự là 駙馬; trong đó, “phò” chỉ việc con ngựa được cột vào xe kéo, còn “mã” là ngựa. Thời xưa, nhà Vua mỗi lần xuất cung đều dùng xe ngựa để di chuyển và có một đoàn xe đi theo hộ tống. Người chỉ huy đoàn xe này được gọi là phụ mã đô úy, âm xưa là phò mã. 

Sau đó xảy ra vụ việc quan phụ mã hành thích (muốn giết) hoàng đế nên từ đời Tấn đã đưa ra quy định chỉ có chồng công chúa mới đảm nhận nhiệm vụ này. Trước đó, con rể của Vua vốn được gọi là “hoàng tế” (tế: con rể) nhưng do sự việc trên mà thay đổi “phò mã”. Theo thời gian, người ta mặc định luôn con rể Vua là “phò mã”. 

XEM THÊM: 

Trên đây là bài viết giải thích con dâu của Vua gọi là gì được chúng tôi tổng hợp thông tin từ nhiều nguồn khác nhau. Rất mong nhận được sự đánh giá và góp ý từ phía bạn đọc. 

Rate this post

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *