Lòng trắc ẩn đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc sống; dẫn dắt con người ta đến những hành động đẹp, làm những điều có ý nghĩa cho mình và cho đời. Vậy bạn có biết lòng trắc ẩn là gì không? Vì sao con người cần phải có lòng trắc ẩn?
Contents
Lòng trắc ẩn là gì?
Định nghĩa lòng trắc ẩn là gì?
Lòng trắc ẩn hay còn được hiểu theo nhiều nghĩa khác như: lòng từ bi, lòng thương cảm, lòng nhân ái hay sự cảm thông… Từ tất cả các khái niệm này thì đều có thể xem nó là sự nhạy cảm – một cung bậc cảm xúc của mỗi con người. Khi đó, chúng ta sẽ dễ đồng cảm và cảm thông đối với nỗi đau của người khác hay tình cảnh éo le của bất kỳ ai. Nói cách khác thì lòng trắc ẩn có liên quan đến cảm xúc và nó là tiền thân của sự đồng cảm.
Lòng trắc ẩn chính là cảm giác khi bạn đau nỗi đau của người khác và thương cảm cho cảnh đời bất hạnh mà không hề có bất kỳ mục đích nào. Đây là một dạng cảm xúc được coi là hợp lý trong tự nhiên và nó được xem như hành động vô thức. Con người ta dễ bị khơi lên những cảm xúc mang tính đau khổ khi nhìn thấy những tình huống mà mình đã phải trải qua. Hay rộng hơn là đặt mình vào vị trí của người khác để cảm nhận nỗi đau của họ. Tiếp sau lòng trắc ẩn sẽ nảy sinh thêm rất nhiều loại cảm xúc khác như: sự thương cảm, sự đồng cảm, sự vị tha… Tất cả đều mong muốn nỗi buồn của người khác có thể được xoa dịu.
Phẩm chất của một người có lòng trắc ẩn chính là trí tuệ và một trái tim nhân ái. Lòng trắc ẩn thường dẫn đến những hành động tích cực tốt đẹp, giúp đời và giúp người. Nguyên nhân là bởi lòng trắc ẩn cho phép chúng ta bị lay động bởi sự đau khổ của người khác và là động lực để chúng ta có mong muốn cảm thông và giảm bớt cảm xúc tiêu cực của một ai đó.
Phân loại loại lòng trắc ẩn phổ biến
Lòng trắc ẩn thường tồn tại dưới 2 dạng chính và điều này phụ thuộc vào những cảm xúc này hướng đến:
- Lòng trắc ẩn với người khác: Khi đó bạn có thể hiểu được nỗi đau của người khác và tìm cách để có thể giúp họ thoát khỏi điều này. Những cảm xúc này khiến cho bạn phải hành động để giúp họ trở nên tốt hơn.
- Lòng trắc ẩn với bản thân: Khác với trạng thái trên, lúc này bạn sẽ tự bày tỏ lòng trắc ẩn với chính bản thân mình. Thay vì dằn vặt bản thân với những sai lầm thì bạn nên thấu hiểu và chấp nhận những thiếu sót của mình.
XEM THÊM: Lòng nhân ái là gì? Biểu hiện, ý nghĩa và cách khơi gợi lòng nhân ái
Điều gì tạo nên lòng trắc ẩn?
Lòng trắc ẩn được tạo nên từ chính trải nghiệm cuộc sống, mối liên kết giữa người với người và quan trọng hơn đó chính là một trái tim đầy nhân ái.
- Từ trải nghiệm sống mà con người dễ bị khơi gợi lại những cảm xúc, những kỷ niệm buồn tương tự. Từ đó có thể thấu hiểu nỗi đau của người khác như chính nỗi đau mình từng trải qua. Mất đi người thân, mất đi định hướng hay những khó khăn của cuộc sống… chắc hẳn ai cũng từng phải trải qua. Vì vậy mà sâu trong tiềm thức, những ký ức đau buồn này trỗi dậy khiến cho bạn có thể buồn hay khóc vì một câu chuyện cảm động nào đó.
- Không thể phủ nhận rằng lòng trắc ẩn được tạo nên từ chính mối liên kết giữa đồng loại, giữa người với người. Không chỉ là với những người thân người quen mà thậm chí bạn có thể nảy sinh lòng trắc ẩn đối với người chưa từng gặp mặt hay cách bạn nửa vòng trái đất. Đó chính là sự liên kết giữa đồng loại với nhau mà như ông cha từng có câu “một con ngựa đau cả tàu bỏ cỏ”. Bởi bạn biết, ai cũng có quyền được hạnh phúc và phải được hạnh phúc giống như chính bản thân mình.
- Một trái tim nhân ái thì mới có thể khơi gợi được lòng trắc ẩn trong con người bạn. Bạn đặt mình vào vị trí của bất kỳ ai và dường như có thể cảm nhận được sự sợ hãi, lo lắng và đối mặt với cuộc đời. Đây cũng chính là nhân tố quan trọng nhất để tạo nên lòng trắc ẩn. Bởi suy cho cùng thì lòng trắc ẩn cũng bắt nguồn từ cảm xúc và nếu là người vô tâm lãnh cảm thì tất nhiên lòng trắc ẩn là điều hoàn toàn xa lạ.
Tại sao con người ta cần phải có lòng trắc ẩn?
Bạn nghĩ sao nếu như thế giới này không tồn tại lòng trắc ẩn? Chúng ta sẽ không cảm nhận được nỗi đau khổ và tuyệt vọng của người khác. Chúng ta chỉ sống cho cảm xúc và lợi ích của riêng của cá nhân mình. Chắc hẳn cuộc sống khi ấy sẽ chỉ toàn là những điều tồi tệ và tiêu cực.
Con người ta sống trên đời cần phải có lòng trắc ẩn bởi bản chất của lòng trắc ẩn vẫn là một loại cảm xúc cho đi mà không cần phải nhận lại. Nếu như có nhận lại cũng chính là sự thanh tịnh trong tâm hồn hay những góc nhìn khác về cuộc sống và con người xung quanh. Bởi ở đâu đó, vẫn luôn có những con người còn phải chịu nhiều đau khổ. Có như vậy thì chúng ta lại càng phải trân trọng cuộc sống và những gì mà mình đang có.
Con người có lòng trắc ẩn sẽ làm cho cuộc sống của bản thân cũng như những người xung quanh trở nên hạnh phúc hơn. Không chỉ như vậy, con người còn có thể có lòng trắc ẩn đối với động vật hay thiên nhiên, đất nước. Do đó mà chúng ta có thể khóc khi vật nuôi mất đi, chúng ta đau xót khi hàng trăm hecta rừng bị cháy rụi…
Lòng trắc ẩn tạo ra sự cân bằng và cũng là cội nguồn cho sự phát triển của toàn xã hội. Điều này cũng có nghĩa là lòng trắc ẩn chính là động lực để con người có thể sống tốt và biết yêu thương nhau hơn. Và tất nhiên là cuộc đời sẽ trở nên tươi đẹp hơn khi con người có đủ sự vị tha và thấu hiểu.
XEM THÊM: Tự luyến là gì? Những câu nói thể hiện “b.ệ.n.h” tự luyến
Các bước nuôi dưỡng lòng trắc ẩn
Để nuôi dưỡng lòng trắc ẩn thì các bạn cần phải thực hiện 4 bước cơ bản dưới đây:
Nhận ra sự đau thương
Nếu như chúng ta không nhìn thấy được nỗi đau của người khác thì sẽ không thể nào hiểu được cũng như trải lòng với họ. Việc nhận ra và cảm nhận được nỗi đau của chính bản thân mình, hiểu được bản thân mình rồi mới cảm nhận nỗi đau của người khác chính là bước đầu tiên trong việc nuôi dưỡng lòng trắc ẩn. Hãy chú ý quan sát cuộc sống thường nhật bởi có nhiều người thể hiện nỗi đau của họ một cách rõ ràng nhưng cũng không ít người cần giúp đỡ lại cất giấu nỗi đau của họ.
Xác nhận/ghi nhận nỗi đau
Bạn hãy thử đồng cảm với nỗi đau của người khác bởi chỉ có như vậy thì bạn mới có thể hiểu được họ đã phải trải qua những gì. Chúng ta hãy đặt mình vào trường hợp của họ để cảm nhận. Từ đó sẽ có sự đồng cảm, cảm thông và xót xa trước sự khó khăn hay những vấn đề mà họ gặp phải. Bất cứ lúc nào bạn có thể thì hãy xác nhận sự đau khổ mà người khác đang mắc phải. Đừng đưa ra những đánh giá tiêu cực nỗi đau của một người nào đó. Hãy xác nhận sự hiện diện cũng như mức độ nghiêm trọng của những nỗi đau này.
Hình thành ý định làm giảm bớt nỗi đau của người khác
Hãy luôn trải lòng với mọi người xung quanh mình bởi có như thế thì bạn mới có thể giúp họ giảm thiểu nỗi đau. Con người sẽ có ý định giúp đỡ người khác giảm sự đau thương và ý định đó sẽ bắt nguồn từ việc chúng ta nhận ra và xác nhận được nỗi khổ của người khác. Đặc biệt, chúng ta có niềm tin rằng chúng ta có thể làm điều gì đó để xoa dịu nó. Đặc biệt mức độ thân thiết của bạn và người đó sẽ có ảnh hưởng đến ý định của bạn. Nếu như càng thân thiết thì càng cảm nhận rõ nét hơn và càng mong muốn có thể làm dịu nó đi.
XEM THÊM: Giả trân nghĩa là gì? Nguồn gốc của câu nói được đề cử giải viral
Biến ý định thành hành động
Không ở đâu xa xôi, bạn có thể thể hiện lòng trắc ẩn của mình với những người thân xung quanh. Hãy ngừng phán xét một cách tiêu cực; biết chấp nhận thực tiễn; có thái độ tích cực, cảm thông, muốn chia sẻ nhiều hơn với những người thân yêu, đồng nghiệp, hàng xóm hay bạn bè. Lớn hơn nữa là giúp đỡ cộng đồng, xã hội đất nước.
Như vậy bạn đã hiểu được lòng trắc ẩn là gì rồi đúng không nào? Lòng trắc ẩn hoàn toàn mang ý nghĩa tốt, nó giúp gắn kết mọi người lại với nhau. Từ đó giảm thiểu những tổn thương và làm cho cuộc sống này trở nên tốt đẹp hơn.
