SWOT là gì? Đây là công cụ hữu ích giúp doanh nghiệp có thể nắm bắt được điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội cũng như thách thức để đưa ra quyết định chính xác trong mọi tình huống. Từ đó giúp doanh nghiệp có thể phát triển tốt đẹp và bền vững hơn! Để biết thêm thông tin chi tiết về công cụ này, mời quý bạn đọc cùng theo dõi bài viết sau đây của chúng tôi!
Contents
SWOT là gì?
SWOT là viết tắt các chữ cái đầu tiên của 4 từ tiếng Anh, gồm có: Strengths – thế mạnh, Weakness – điểm yếu, Opportunities – cơ hội và Threats – thách thức. Trong đó, điểm mạnh và điểm yếu là yếu tố nội, doanh nghiệp có thể nỗ lực để thay đổi được. Ngược lại, cơ hội và rủi ro là các yếu tố bên ngoài, ví dụ như đối thủ cạnh tranh, giá cả thị trường, nguồn cung ứng,….; rất khó để kiểm soát được.
SWOT là mô hình phân tích kinh doanh nổi tiếng giúp doanh nghiệp có thể cải thiện tình hình kinh doanh bằng cách đưa ra những định hướng đúng đắn và xây dựng nền tảng phát triển bền vững.
Bài viết tham khảo: Fintech là gì? Những điều bạn cần biết về công nghệ fintech
Nguồn gốc của mô hình SWOT
Vào khoảng năm 1960 – 1070, một cuộc khảo sát được thực hiện bởi nhóm các nhà kinh tế học: Albert Humphrey, Marion Dosher, Birger Lie và Robert F. Stewart. Mục đích của cuộc khảo sát này là tìm ra nguyên nhân tại sao nhiều công ty bị thất bại khi xây dựng và thực hiện kế hoạch. Phạm vi khá rộng, tại hơn 500 công ty có doanh thu cao nhất (do tạp chí Fortune bình chọn).
Qua 9 năm nghiên cứu và phân tích kết quả, các nhà kinh tế học cho rằng nên bắt đầu từ việc đánh giá ưu – nhược điểm trong doanh nghiệp. Các lãnh đạo nên bắt đầu từ việc trả lời câu hỏi về những điểm tốt và xấu của doanh nghiệp trong hiện tại và tương lai. Khi đó, điểm tốt ở hiện tại và tương lai sẽ lần lượt là những điều hài lòng (Satisfactory) và cơ hội (Opportunity); còn điểm xấu trong hiện tại và tương lai lần lượt là sai lầm (Fault) và nguy cơ (Threat).
Từ đó, mô hình SOFT chính thức ra đời. Tuy nhiên, đến năm 1964, họ đã quyết định đổi chữ F thành chữ W và hình thành ma trận SWOT mà chúng ta đang sử dụng ngày nay.
Phân tích SWOT là gì?
Còn được gọi là SWOT Analysis. Đây là một trong 5 bước quan trọng để hình thành chiến lược sản xuất – kinh doanh trong bất kỳ doanh nghiệp nào.
Khi phaân tích SWOT, ta sẽ phân tích 4 yếu tố: điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức. Từ đó có thể nhìn thấy rõ mục tiêu, các yếu tố bên trong và bên ngoài có tác động như thế nào đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp.
Ý nghĩa của mô hình SWOT
Một doanh nghiệp nếu muốn phát triển bền vững, tạo dựng thương hiệu uy tín trên thị trường thì chắc chắn không thể bỏ qua SWOT. Thông qua mô hình này, doanh nghiệp có hướng giải quyết đúng đắn khi phát sinh các sự cố trong kinh doanh. Hơn nữa, SWOT cũng cung cấp các thông tin hữu ích giúp kết nối hiệu quả các khả năng, nguồn lực doanh nghiệp với môi trường thực tế để doanh nghiệp hoạt động hiệu quả, bền vững hơn.
SWOT được áp dụng trong những trường hợp nào?
- Khi lập kế hoạch chiến lược phát triển cho doanh nghiệp.
- Đưa ra quyết định đầu tư, lựa chọn nguồn cung ứng,…
- Hạn chế, loại bỏ những điểm yếu kém.
- Brainstorm ý tưởng.
- Phát triển các điểm mạnh trong doanh nghiệp.
- Giải quyết các vấn đề liên quan đến nguồn lực tài chính, cơ cấu tổ chức,…
Ngoài ra, mô hình này còn được áp dụng để chỉ điểm mạnh và điểm yếu của mỗi cá nhân. Qua phân tích SWOT bản thân, bạn sẽ khám phá ra cơ hội tiềm ẩn, thấu hiểu điểm yếu của mình để kiểm soát, loại trừ những nguy cơ có thể gây ảnh hưởng đến sự thăng tiến trong việc.
Phân tích các thành tố cấu thành nên mô hình SWOT
Trước khi đi vào phân tích cụ thể, mời các bạn cùng tham khảo ma trận SWOT mẫu dưới đây:
Theo như SWOT template cơ bản trên thì mô hình sẽ được trình bày dưới ma trận có 4 ô vuông, tượng trưng cho 4 yếu tố chính. Sau khi đã phân tích đủ 4 yếu tố chính, doanh nghiệp sẽ đưa ra các chiến lược phù hợp để đạt được mục tiêu cuối cùng.
Khi đó, sơ đồ SWOT sẽ được trình bày như sau:
Điểm mạnh – Strengths
Đây là những tiềm lực bên trong, những lợi thế nổi trội mà doanh nghiệp đang nắm giữ khi so sánh với các đối thủ cạnh tranh.
Khi phân tích về điểm mạnh, bạn phải cần phải trả lời các câu hỏi như:
- Doanh nghiệp bạn làm được những điều gì tốt và tốt nhất?
- Nguồn lực nội tại hiện có là gì?
- Bạn đang sở hữu những lợi thế gì về danh tiếng, con người, công nghệ, các mối quan hệ,…
Dưới đây là một vài nhân tố giúp bạn có thể khám phá ra điểm mạnh cho doanh nghiệp:
- Nhân lực, vật lực
- Tài chính
- Chất lượng sản phẩm
- Cải tiến
- Giá cả
- Tài chính
- Hoạt động marketing
- Kinh nghiệm và các kiến thức về lĩnh vực đang hoạt động.
- Bằng và các giấy tờ công nhận, chứng nhận,…
Điểm yếu – Weaknesses
Đó là những bất lợi đang tồn đọng trong doanh nghiệp; bạn cần phải tìm cách khắc phục những điểm yếu này nếu muốn cạnh tranh với đối thủ trên thị trường.
Khi phân tích điểm yếu, bạn có thể dựa vào các câu hỏi như:
- Điểm yếu nào cần phải khắc phục để tăng khả năng cạnh tranh?
- Quy trình nào cần phải cải thiện?
- Những tính cách nào không phù hợp trong công việc.
- Chất lượng nguồn nhân sự ra sao? Nếu vẫn còn yếu kém thì nguyên nhân là do đâu? (do thiếu kinh nghiệm công tác, chưa được đào tạo bài bản hay kỹ năng nghề nghiệp thấp,…)
- Bạn đã có định hướng phát triển cụ thể hay chưa?….
Cơ hội – Opportunities
Là những tác động từ môi trường bên ngoài có thể hỗ trợ cho hoạt động kinh doanh của bạn phát triển thuận lợi hơn. Cơ hội thường bao gồm các yếu tố như:
- Sự nở rộ, phát triển của thị trường.
- Xu hướng toàn cầu hóa.
- Nhiều chính sách mới, có lợi được triển khai.
- Thời tiết, mùa vụ
- Thay đổi về xu hướng công nghệ
- Đối thủ đang tụt lùi, dính tiếng xấu.
- Được giao phó một dự án đầy triển vọng.
- Học hỏi và trau dồi thêm nhiều kinh nghiệm, kỹ năng làm việc mới.
Thách thức – Threats
Là các yếu tố bên ngoài cản trở sự phát triển của doanh nghiệp. Dưới đây là một số các thách thức thường gặp:
- Áp lực do thị trường bị biến động.
- Thị trường cạnh tranh gay gắt.
- Công nghệ tụt hậu nhưng bạn không sẵn sàng đổi mới công nghệ.
- Một số kỹ năng bị lỗi thời.
- Hành vi khách hàng đã có sự thay đổi,…
Các chiến lược trong SWOT
- Chiến lược SO: Đây là chiến lược sử dụng các lợi thế, điểm mạnh để khai thác cơ hội. SO được ưu tiên hàng đầu và phù hợp với những chiến lược ngắn hạn.
- Chiến lược WO: Vượt qua những điểm yếu kém để khai thác cơ hội phát triển. Điều này có thể khiến cho doanh nghiệp tiêu hao nhiều nguồn lực; nhiều khi khắc phục xong điểm yếu thì cơ hội đã không còn. Vì vậy chúng thường được sử dụng trong các chiến lược trung hạn.
- Chiến lược ST: Xác định các lợi thế, điểm mạnh trong doanh nghiệp để giảm thiểu các rủi ro, thách thức. Chiến lược này giúp doanh nghiệp tiêu hao ít nguồn lực nên phù hợp với những chiến lược ngắn hạn.
- Chiến lược WT: Đưa ra kế hoạch phòng thủ để hạn chế thách thức.
Ví dụ về phân tích SWOT của Vinamilk
Điểm mạnh
- Có thương hiệu mạnh, chiếm thị phần lớn trên thị trường.
- Mạng lưới phân phối rộng rãi.
- Dây chuyền sản xuất hiện đại.
- Sản phẩm phong phú, đa dạng.
- Giá cả cạnh tranh.
- Có mối quan hệ bền vững, lâu dài với các đối tác.
- Ban quản lý có năng lực lãnh đạo tốt.
- Đội ngũ nghiên cứu và tiếp thị sản phẩm có kinh nghiệm.
Điểm yếu
- Thị trường chủ yếu vẫn là thị trường trong nước.
- Hoạt động marketing tập trung chủ yếu vào khu vực miền Nam.
Cơ hội
- Nguồn cung về nguyên liệu đầu vào ổn định.
- Chính phủ phê duyệt nhiều chính sách ưu đãi đối với ngành sữa.
- Gia nhập WTO giúp Vinamilk có nhiều tiềm năng phát triển, mở rộng thị trường kinh doanh và học hỏi thêm nhiều kinh nghiệm mới.
Thách thức
- Thị trường cạnh tranh gay gắt do xuất hiện nhiều thương hiệu sữa.
- Bối cảnh chính trị trên thế giới có nhiều bất ổn.
- Các nước Châu Âu có yêu cầu cao về chất lượng sản phẩm. Điều này đòi hỏi Vinamilk cần phải cải tiến, nâng cao quy trình sản xuất, kiểm định sản phẩm để đáp ứng yêu cầu tốt yêu cầu của thị trường đưa ra.
Cách thực thi SWOT như thế nào cho hiệu quả?
- Khi phân tích cần nhìn nhận lại và đưa ra các đánh giá dưới dạng gạch đầu dòng, càng chi tiết, càng tốt.
- Trong quá trình thống kê cần phải thẳng thắn, không bỏ qua bất kỳ sai sót nào. Bạn cũng nên quan tâm đến những ý kiến, quan điểm của các thành viên khác.
- Biên tập lại nội dung. Xóa bỏ những điểm bị trùng lặp, đánh dấu vào những điểm quan trọng, đặc biệt.
- Phân tích chính xác ý nghĩa của từng yếu tố.
- Chỉ rõ các hành động cần làm như: củng cố những kỹ năng quan trọng, khai thác cơ hội, loại bỏ hạn chế, đưa ra kế hoạch đề phòng rủi ro,…
- Thường xuyên cập nhật bảng đánh giá SWOT để tăng thêm sự hoàn thiện và hiệu quả.
Bài viết tham khảo: Penthouse nghĩa là gì? Những đặc trưng của căn hộ Penthouse
Trên đây là kiến thức tổng quan giải đáp thắc mắc SWOT là gì, mong rằng qua những chia sẻ trên sẽ mang đến cho bạn đọc nhiều kiến thức hay và bổ ích. Nếu bạn có bất kỳ đóng góp hay gặp khó khăn khi triển khai SWOT, hãy bình luận vào dưới bài viết, supperclean.vn sẽ giải đáp sớm nhất cho bạn!
