Huyền phù – một hỗn hợp không đồng nhất gồm các hạt chất rắn phân tán lơ lửng trong môi trường chất lỏng. Để hiểu rõ hơn về huyền phù là gì, đặc điểm, tính chất của hỗn hợp này thì bạn đừng bỏ qua những chia sẻ dưới đây của chúng tôi nhé!
Contents
Huyền phù là gì?
Để hiểu rõ huyền phù là gì thì chúng ta cần biết khái niệm dung dịch là gì? Dung dịch được hiểu là hỗn hợp đồng nhất giữa một chất tan và dung môi. Ví dụ khi ta hòa đường trong nước lọc thì sẽ thấy đường tan và tạo thành dung dịch nước đường.
Trái ngược với dung dịch thì huyền phù là một hỗn hợp không đồng nhất giữa chất lỏng và chất rắn. Chúng gồm có nhiều hạt chất rắn nhỏ phân tán lửng lơ trong môi trường chất lỏng nhưng lại không tan trong chất lỏng.
Ví dụ: Khi ta khuấy bột mì, bột sắn dây với nước lọc thì sau một khoảng thời gian chúng ta thấy bột mì, bột sắn dây lắng đọng xuống dưới.
Đặc điểm của huyền phù là gì?
Tính vật lý của huyền phù là gì?
- Huyền phù là một hệ thống không đồng nhất với 2 giai đoạn chính là: bên trong rắn và bên ngoài thì được hình thành từ chất lỏng hoặc bởi pha phân tán.
- Pha rắn chứa các chất tan không tan trong chất lỏng phân tán bởi vậy mà nó vẫn lơ lửng hoặc là trôi nổi tự do. Từ quan điểm vật lý và hóa học thì điều này cho thấy rằng chất tan được duy trì và tách khỏi pha lỏng.
- Các hạt tạo nên chất tan thường là chất rắn với kích thước khá lớn và chúng ta có thể quan sát được bằng mắt thường. Các hạt chất tan này có kích thước gần hoặc là lớn hơn 1 micron. Vì vậy mà sau một khoảng thời gian bởi kích thước và trọng lượng của nó mà các chất tan này thường có xu hướng là lắng xuống.
- Các huyền phù được nối lại một cách dễ dàng và đồng nhất hóa một cách nhanh chóng sau khi thực hiện việc khuấy trộn cơ học. Đây cũng là đặc điểm đặc trưng nhất để nhận biết huyền phù.
- Trong ngành công nghiệp dược phẩm thì người ta thường thêm chất hoạt động bề mặt hoặc là chất ổn định, chất làm đặc để giữ cho huyền phù được ổn định.
- Hỗn hợp không đồng nhất nói chung và huyền phù nói riêng có thể sử dụng các phương pháp vật lý như lọc, tách các thành phần của chúng.
XEM THÊM: Hoài bão là gì? Ý nghĩa và những câu châm ngôn hay về hoài bão
Thời gian bồi lắng
Sau một khoảng thời gian nhất định thì chất rắn được hòa tan trong chất lỏng sẽ lắng đọng xuống dưới.
Ví dụ: Khi hòa tan bột sắn dây với nước lọc thì phần nước lọc sẽ có màu trắng ngà. Sau đó, để yên một khoảng thời gian thì phần bột sắn dây sẽ lắng xuống dưới còn phần trên là dung dịch nước trong suốt.
Tính ổn định
Sự ổn định là yếu tố quyết định đến khả năng chống lại sự thay đổi tính chất của huyền phù theo thời gian. Sự ổn định này phụ thuộc vào những yếu tố như sau:
- Các huyền phù cần phục hồi dễ dàng sau khi khuấy trộn cơ học.
- Độ nhớt phải cao để kiểm soát được sự phân tán cũng như là làm giảm sự lắng đọng của chất tan.
- Kích thước hạt của pha rắn càng lớn thì độ ổn định của huyền phù càng thấp. Ngược lại, kích thước của pha rắn càng nhỏ thì độ ổn định của huyền phù sẽ càng lớn.
- Sự kết hợp thêm các chất như chất hoạt động bề mặt, chất nhũ hóa hay là chất chống đông vào huyền phù là rất hữu ích. Việc làm này giúp giảm sự kết tụ hay keo tụ của các hạt ở pha bên trong hay các hạt rắn.
- Để đảm bảo sự ổn định của huyền phù thì việc quan trọng là không để chúng bị thay đổi nhiệt đột ngột. Vì vậy mà cần kiểm soát nhiệt độ của huyền phù liên tục, duy trì mức nhiệt độ trong quá trình chuẩn bị, phân phối cũng như là lưu trữ, sử dụng các huyền phù.
XEM THÊM: Quá tam ba bận là gì? Bàn luận về ý nghĩa của câu thành ngữ
Thành phần của huyền phù là gì?
Huyền phù là một hệ 2 pha và nó bao gồm 2 thành thần là pha hòa tan hoặc pha phân tán và pha phân tán, cụ thể như sau:
Giai đoạn hòa tan
Pha hòa tan hoặc phân tán được hình thành từ các hạt chất rắn có trong huyền phù. Chúng sẽ không bị hòa tan trong môi trường chất lỏng. Khi chất tan càng đông thì thời điểm lắng của chúng sẽ càng ngắn và tuổi thọ sẽ càng cao.
Giai đoạn phân tán
Các thành phần của huyền phù được phân tách bằng các quá trình vật lý như bay hơi, lọc, ly tâm, khử màu… Pha phân tán được đặc trưng bởi các phân tử nhỏ hơn và hoạt động linh hoạt hơn. Tuy nhiên, khi tăng độ nhớt của chúng thì các chất tan sẽ có xu hướng kết tụ nhiều hơn.
XEM THÊM: Bốc đồng là gì? Dấu hiệu, cách hạn chế tính bốc đồng
Chất hoạt động bề mặt
Các huyền phù hoàn toàn có thể chứa các chất hoạt động bề mặt hay là những chất phân tán khác nhằm ngăn chặn những hạt của pha rắn lắng xuống. Hơn nữa, những chất ổn định có thể làm tăng độ hòa tan đồng thời ngăn chặn sự hư hỏng của các hạt bằng cách thêm vào huyền phù các chất ổn định.
Trên đây là những chia sẻ của chúng tôi liên quan đến huyền phù là gì. Hy vọng sẽ giúp bạn có thêm được những kiến thức bổ ích, phục vụ trong quá trình học tập và nghiên cứu. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào khác liên quan đến khái niệm huyền phù thì hãy để lại bình luận bên dưới bài viết này nhé!
